Ik zit in quarantaine. Vorige week had hier iemand koorts (test was negatief), nu wacht ik zelf weer op een testuitslag. En de school is steeds strenger, inmiddels strenger dan de overheidsregels, dus ik heb hier naast een snotterende zoon en een thuiswerkende brugklasser ook een kerngezonde dochter thuis. Als dit helpt om de school open te houden hoor je mij niet klagen, maar wat tijd om me te kunnen concentreren zou me goed doen 🙁

Ik weet niet precies wat de getallen zijn, maar als ik het zo inschat zit zo’n 10% van de basisschoolleerlingen nu thuis wegens iets met corona. En dat zijn dus grotendeels kinderen zonder noemenswaardige klachten hè, vol energie om hun ouders van het werk te houden. Scholen hebben gelukkig steeds vaker een stapel digitaal werk klaargezet voor deze groep, we konden er immers op wachten.

Maar soms heb je als ouder behoefte aan méér. Omdat ze al om half elf klaar zijn en jij pas vanaf de middagboterham weer tijd hebt voor vragen, of omdat je een vraag hebt en de leerkracht pas na schooltijd tijd heeft om die te beantwoorden. Ik hoop dat onze quarantaine elk moment weer opgeheven wordt, ondanks dat het nu woensdag is ben ik geneigd de kinderen dan linea recta naar school te brengen… ik snak naar stilte! Mijn dochter doet ál haar schoolwerk hardop kletsend met andere thuis zittende klasgenoten. Op twee meter van me af. Dat is precies zo irritant als het klinkt. Maar ja, ze zit vlakbij om te zorgen dat ze überhaupt schoolwerk doet 🙂

Wat voor activiteiten hebben we nodig?

Donald Duck is fantastisch, maar de hele dag op de bank hangend Duckies lezen is het beste recept voor rugpijn, een bril en heel veel onderling geklier. En het schoolwerk is al digitaal, dus langer achter een beeldscherm is niet ideaal. (En hoe zeldzamer hoe krachtiger de beloning, dus als ik dan een keer een film opzet wegens een écht belangrijk gesprek dan blijven ze tenminste zitten.)

Voor mensen die ook wat soort-van-verantwoorde activiteiten zoeken, en voor mezelf, heb ik even nagedacht over wat de kinderen kunnen doen. Ik heb even een brainstorm gehouden over dingen die de kinderen kunnen doen, die:

• leuk zijn
• een beetje voelen als een opdracht (dit om het ritme vast te houden, want vervelen is ook heel gezond op zijn tijd)
• een beroep doen op “schoolse” vaardigheden en kennis
• ruimte laten voor hun eigen creativiteit en inbreng
• als het even kan fysiek en/of buiten zijn

Ik ben weliswaar docent, maar niet op de basisschool en ik heb bovendien geen inzicht in het lesprogramma. Ik ga dus ook niet de leerkracht proberen te vervangen. Maar als ik iets kan doen om de kinderen uit te dagen dan is dat de moeite waard, voor zowel de kinderen als voor mezelf!

Leer van de leerkracht!

Ook als niet-leerkracht kun je bij het bedenken van quarantaine-activiteiten profijt hebben van een paar dingen die leerkrachten doen:

1. Voorbereiding

Leerkrachten bereiden activiteiten goed voor. Enerzijds de spullen, anderzijds de uitleg. Als je vooraf wat werkjes voorbereid, kun jij ongestoord je vergadering doen, dus het kan de moeite waard zijn. Al is het maar een verantwoorde film uitkiezen. (Freek Vonk! En voor de wat oudere kinderen: de DWDD colleges van Freek Vonk, echt super gaaf.)

2. Laat de kinderen het werk doen

Leerkrachten laten de leerling het werk doen. Vind ik zelf nog best wel moeilijk, maar het is goed voor ze. Het idee is: degene die moet leren moet aan de slag. Oftewel: laat je kinderen doen wat ze zelf kunnen doen. Stel bijvoorbeeld, je wilt een soort gymparcours bouwen. Dat kunnen ze dus gewoon zelf. Jij geeft de randvoorwaarden, en dan zeg je: succes en tot straks. En na een paar e-mailtjes kom je terug, overlaadt ze met complimenten en laat ze hun parcours testen.

Voor wat oudere kinderen: leer ze om zelf te controleren of hun werk goed is. Leerkrachten en docenten geven tegenwoordig behoorlijk specifieke aanwijzingen, zodat de leerlingen goed weten wat er van ze verwacht wordt. Super handig als je ze wilt begeleiden, maar als ze wat ouder zijn kun je ze er ook mee aan het werk zetten. Stel, ze moeten een werkstuk maken. Op een zeker moment zeggen ze: het is af. Dan zou je het kunnen gaan lezen, maar hé: ze moeten zelf aan het werk. Dus eerst print je de opdracht uit en laat je ze hun eigen werk punt voor punt beoordelen op de aandachtspunten van de leerkracht. Dat mag best met smileys: blij, neutraal, niet blij, vraaggezichtje. Dikke kans dat ze daarna zelf al wat dingen gaan verbeteren, en jij hoeft ze alleen te helpen met de vragen die ze hebben. En aan het einde complimenten uit te delen, als je ziet hoe goed ze hebben gewerkt.

3. Leg de lat op de goede hoogte

Leerkrachten verwachten wat van de kinderen. En dat is goed, want als er toch niks van je verwacht wordt, waarom zou je dan je best doen? Het is ook een manier om de kinderen te “zien”: ik weet wie jij bent en wat je kunt, en ik gun het je je talent te gebruiken. Sluit dus een deal met je kind: als we het doen, doen we het serieus. Voor je kind zit hier ook een beloning in: als een activiteit pittig maar net niet te moeilijk is zijn kinderen zelf verbaasd over wat ze blijken te kunnen.

Om te leren moet iets niet te makkelijk en niet te moeilijk zijn, en het mooie is: dat zijn ook de voorwaarden voor “flow”: die staat waarin je heerlijk geconcentreerd uren kunt doorwerken. Dus je zoekt dingen die je kind net of bijna kan.

4. Opruimen hoort erbij

Op school ruimen ze altijd netjes op. Doe jezelf een lol en ben daar ook thuis streng in. Ik moet zeggen dat ik daar wisselende resultaten in boek, maar hier is het quarantaine-rekenwerk, ter motivatie:

veel mensen x langdurig verblijf x “wat zullen we nu eens gaan doen”

=

veel zooi + veel mensen die er last van hebben

Dus heel basaal: wat je overhoop haalt ruim je ook weer op. En ja, je mag kinderen niet uit hun spel halen en zo, dus kies een goed moment. Rommel mag best, maar het mag niet voor altijd blijven liggen. Bij mij mogen ze “beeldschermen” als er gekookt wordt, maar pas als er is opgeruimd. Dan zijn ze toch al klaar met wat ze deden, dus dat is een goed moment.

En een tip, de “72 pick up” van Julia Cameron, uit “The Artist’s Way for Parents”, voor als de rommel die “van niemand” is de spuigaten uitloopt:  spreek af dat je een bepaalde (hele korte) tijd met zijn allen gaat opruimen. In 72 tellen zie je al verschil. Dit is een hele stimulerende truc, want het lijkt altijd meer dan het is en een eindtijd maakt het overzichtelijk.

Bonus: leerdoelen

Bonus: leerkrachten werken met leerdoelen. Een leerdoel is precies wat de naam zegt: wat is het doel van een activiteit, wat moet de leerling aan het eind kunnen/kennen? Deze is een beetje voor gevorderden, maar op een heel basaal niveau kun je hier thuis ook wat mee. Bijvoorbeeld: bedenken wat je nodig hebt voor een cake en wat je allemaal moet doen om die te bakken is een hele leuke oefening in planning.

Hopelijk inspireert dit je al, ik heb ook al een half blog vol concretere tips, maar als jouw aandachtsspanne vergelijkbaar is met de mijne dan is dit blog nu al lang genoeg 😉