Wat is creativiteit?

Kleurpotloden e.d.
Creativiteit of handvaardigheid?

Creativiteit is het vermogen om nieuwe oplossingen te bedenken. Dat kan gaan om bijvoorbeeld “hoe geef ik een gevoel het beste weer in acrylverf”, “wat kan ik maken met de groenten in mijn koelkast” of “hoe bieden we het dreigende wereldwijde watertekort het hoofd”. Voor bestaande oplossingen is weinig creativiteit nodig: als ik het koud heb doe ik een warme trui aan of zet ik de verwarming wat hoger, dat kan ik bijna automatisch. Het wordt pas lastig als de problemen nieuw of complex zijn, of als bestaande oplossingen niet voldoen, om wat voor reden dan ook. Heb ik het koud maar ben ik aan het zwemmen, dan heb ik niets aan de CV of een dikke trui. Raakt het water op doordat een bron uitgeput raakt, dan kun je een nieuwe bron zoeken. Maar wat nou als elke bron uitdroogt of brak water oplevert? In dat soort situaties is het nodig buiten de gebaande paden te zoeken, “out of the box” te denken zoals dat zo mooi heet. Het COCD  noemt een idee creatief als het zowel origineel als uitvoerbaar is (COCD, jaartal onbekend), een andere formulering maar het komt op hetzelfde neer.

Zomaar nieuwe dingen doen om het nieuwe dingen doen valt niet onder creativiteit. Het kan leuk zijn, het kan tot experimenten leiden die mogelijk bruikbare oplossingen opleveren, het kan je aan het denken zetten en op ideeën brengen: het is zeker niet nutteloos om regelmatig gewoon maar wat te rommelen, maar “gewoon maar wat aanklooien” is niet meer dan dat. Maar het is wèl plezierig om te doen, en het kàn heel bevorderlijk zijn voor de persoonlijke creativiteit en het creatief denken, alleen of in een groep. Daarover later meer!

En iemand die creatief is? Dat is dus iemand die goed nieuwe oplossingen kan bedenken. Sommige mensen zijn creatief op één bepaald gebied, maar vaak zie je dat mensen die bekend staan als creatief op één gebied, ook op andere disciplines verfrissende nieuwe ideeën naar voren brengen.