… klinkt als een contradictio in terminis. Introverte mensen zijn toch die muurbloempjes die hun mond niet open doen en ten einde raad via internet contact zoeken met de Vereniging van Verlegen Mensen? Workshoppen, da’s toch door elkaar heen roepen, lekker muziekje erbij, tijdsdruk, rats-rats-rats en weer een puik plan bedacht? Nee, daar zitten inderdaad weinig raakpunten tussen.

Maar kijken we naar de kern van beide begrippen, dan is “introvert workshoppen” zo gek nog niet.

Introvert

Introverte mensen staan liever niet in de belangstelling, denken voordat ze doen, uiten zich soms liever schrijvend dan sprekend, geven de voorkeur aan een goed gesprek met een paar vrienden boven een huis vol vage kennissen onder het mom van feest. Sommige introverten zijn ook verlegen, maar lang niet allemaal. En als het voor de goede zaak is willen ze best meedoen met de extraverten wat betreft netwerken op borrels, presentaties geven en ego-marketing.

Introvert naar extravert kun je zien als een schaal, die normaal verdeeld is. Voor de niet-statistici: de meeste mensen hebben kenmerken van beiden, en slechts weinigen zijn enorm introvert of juist extreem extravert. Dus jammer dat veel workshops en bijeenkomsten zo’n appèl doen op alleen die extraverte kwaliteiten!

Meer weten over introversie en extraversie? Wikipedia heeft er een aardig en informatief stuk over. En kijk vooral hiernaar:

Susan Cain schreef het boek “Stil, de kracht van introvert zijn in een wereld die niet ophoudt met kletsen”. (Prachtige ondertitel!) Dit boek geeft je een hoop inzichten, of je nu zelf eerder introvert of meer extravert bent. En het leest lekker weg. Lezen dus. Haar site is erg informatief!

Workshoppen

Nu de workshops zelf. Wat is het doel van de workshop? Meestal zal dat iets zijn als iets leren, iets zelf ervaren, samen ideeën genereren, samen een visie ontwikkelen enzovoorts. Daar hoeven de deelnemers dus niet extravert voor te zijn, en de gebruikte werkvormen hoeven ook niet per se gericht te zijn op onze extraverte kwaliteiten. Dus, om ook de introverte kant aan bod te laten komen, is het tijd voor wat meer aandacht voor introvert workshoppen.

Introvert workshoppen

Hoe kunnen introverte kwaliteiten worden benut in een workshop? Twee dingen:

1. Zorg dat (ook) introverten zich op hun gemak voelen in je workshop. Voor hen mag het sociale veiligheidsniveau iets omhoog ten opzichte van voor de extraverten, omdat in een groep werken hen energie kost in plaats van oplevert. Dus denk aan rustig kennismaken, duidelijkheid over wat er gaat gebeuren, enzovoorts. Zie ook dit artikel. Ook willen extraverten meer prikkels en drukte dan introverten. Dus wil je zorgen dat de introverte deelnemers zich lekker voelen let dan op met achtergrondmuziek, muren behangen met vrolijke afbeeldingen enzovoorts. Voor de extraverten is dat inderdaad achtergrond, voor veel introverten is het too much.
2. Gebruik werkvormen waarbij de introverte kwaliteiten tot hun recht komen. Zoals:
   1. Werkvormen waarbij rustig nagedacht kan worden en tijd is om te formuleren. (Brainwriting, brainstorm op post-its, computer-ondersteunde werkvormen.)
   2. Individuele werkvormen, of werkvormen in duo’s.
   3. Als er mensen moeten samenwerken, vermijd dan het ongemakkelijke “wie gaat met wie”: deel mensen in. Dat kan heel ludiek en speels, maar voorkomt sociaal ongemak.
   4. Wat betreft het presenteren van resultaten: liever een poster maken dan een pitch houden. En als er gepresenteerd moet worden, liever aan de hand van een object, poster, powerpoint dan zo voor de vuist weg. Introverten vestigen liever de aandacht op de inhoud dan op zichzelf.
   5. Denk aan de rollen die je te verdelen hebt. Notities maken, observeren, conclusies trekken zijn bij uitstek introverte kwaliteiten. En niet minder belangrijk dan het ontvangen van applaus voor het eindresultaat, waar de extraverten dan weer heel goed in zijn 😉

Dit is een niet-uitputtende opsomming, er is meer, maar dan verzand ik al snel in details die niet voor elke workshop gelden. Maar lees vooral ook dit uitstekende (maar nogal Amerikaanse) stuk van Janice Thomson.

Dus: introvert workshoppen kan prima. Als je rekening houdt met de persoonlijke voorkeuren en kwaliteiten in je groep deelnemers, levert die meer opbrengst op, zowel sociaal als inhoudelijk. Dus doe recht aan al je deelnemers: maak ruimte voor het combineren van extraverte en introverte werkvormen. Zonde om maar de helft van het potentieel te benutten toch?

PS En wat dacht je van de introverte workshopleider? Treedt niet op de voorgrond, kan goed luisteren, denkt voordat hij iets doet: het overwegen waard 🙂 Moet er tweehonderd man opgezweept worden: neem een extraverte gangmaker, maar anders: laat je niet zomaar verleiden door een vlotte babbel en een big smile. Kijk wat het beste is voor jouw groep. (Zie ook dit stukje, over de keuze voor een facilitator.)